Orta Gelir Tuzağı, Ticari Açıklık ve Yakınsama İlişkisi: Türkiye Örneği

dc.contributor.authorSarıgül, Haşmet
dc.contributor.authorApak, Sudi
dc.contributor.authorKoyuncu Çakmak, Tuğba
dc.date.accessioned2025-03-26T15:54:36Z
dc.date.available2025-03-26T15:54:36Z
dc.date.issued2022
dc.departmentİstanbul Esenyurt Üniversitesi, Fakülteler, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü
dc.departmentİstanbul Esenyurt Üniversitesi, Fakülteler, İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi, Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü
dc.departmentİstanbul Esenyurt Üniversitesi, Fakülteler, İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi, Havacılık Yönetimi Bölümü
dc.description.abstractDünya Bankası’nın kişi başına GSYH ülke sınıflandırmasına göre Türkiye 1955 yılından araştırmanın yapıldığı 2021’e kadar geçen dönemde orta gelirli ülkeler grubunda yer almıştır. Bu çalışmada öncelikle Türkiye ekonomisinin karşılaştığı durumun orta gelir tuzağı olup olmadığı Türkiye ve referans ülke olarak alınan ABD GSYH’lerinin 1960 – 2021 dönemindeki yıllık farklarına bir geleneksel ve üç farklı yapısal kırılmalı birim kök test uygulanmak suretiyle araştırılmıştır. Bir yapısal kırılmalı test dışındaki tüm birim kök sınamalarının bulguları serinin durağan olmadığını göstermiştir. Diğer taraftan Türkiye’nin kişi başına GSYH’sinin referans ülke ABD GSYH’sine oranı ilgili dönem için nispi eşik olarak belirlenen 0,08 – 0,36 aralığında kalmıştır. Bulgular Türkiye’nin orta gelir tuzağına takıldığına dair kesin kanıtlar sağlamamakla birlikte bu riskin söz konusu olduğuna işaret etmektedir. Daha sonra Türkiye ve ABD GSYH’leri yakınsaması ile ticari açıklık, imalat sanayi ürünleri ithalatı ve ihracatı, tarımsal ürünler ithalatı ve ihracatı, ihracatın ithalatı karşılama oranı, reel efektif döviz kuru arasındaki uzun ve kısa dönem ilişkiler 1990–2021 dönemi yıllık verileri kullanılmak suretiyle araştırılmıştır. Uygulanan ARDL sınır testinin bulguları ticari açıklık düzeyindeki artışların uzun dönemde Türkiye ile ABD kişi başına GSYH’lerinin yakınsamasına neden olduğunu göstermektedir. İmalat sanayi ürünleri ithalatının toplam GSYH içindeki payındaki artışlar hem uzun hem de kısa dönemde, tarımsal ürünler ithalatının payındaki artışlar ise uzun dönemde ıraksamaya yol açmaktadır.
dc.identifier.doi10.24988/ije.1034468
dc.identifier.endpage1093
dc.identifier.issn1308-8173
dc.identifier.issn1308-8505
dc.identifier.issue4
dc.identifier.startpage1071
dc.identifier.trdizinid1139774
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.24988/ije.1034468
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1139774
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14704/600
dc.identifier.volume37
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofİzmir iktisat dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TR_20250326
dc.subjectİktisat
dc.titleOrta Gelir Tuzağı, Ticari Açıklık ve Yakınsama İlişkisi: Türkiye Örneği
dc.typeArticle

Dosyalar