2001-2006 YILLARI ARASINDA TÜRKİYE'DE POPÜLER KİTAP VE TELEVİZYON DİZİSİ TEMALARININ YAZILI, SÖZLÜ VE GÖRSEL KÜLTÜR BAĞLAMINDA ANALİZİ
[ X ]
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Medya Okuryazarlığı Derneği
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada, toplumsal öznenin yapılandırılmasındaki etkisi ve önemi nedeniyle sözlü, yazılı ve ikincil sözlü kültür olarak da yorumlanan görsel kültürün özellikleri sınıflandırılmış, bu bağlamda Türkiye’de 2001-2006 yılları arasında yayınlanmış televizyon dizisi ve kitapların tematik analizi yapılmıştır. Türkiye’de 2001-2006 yılları arasında yaşanan ‘dizi patlaması’, günümüz görsel kültürünü ve bugünün orta yaş neslini anlayabilmek için önemli işaretler taşımaktadır. Derinlemesine incelendiğinde, televizyon etkisinde gelişen bu kültürün, sözlü ve yazılı kültüre ait öğeleri yeni kültür endüstrileri bağlamında değerlendirip tükettiği fark edilmektedir. Çalışma sonucunda sözlü kültür insanı için eğitim ve etiket sahibi olmanın bir sınıf atlama unsuru olduğu ancak görsel kültür insanı için bu konuların aynı değeri ifade etmediği görülmüştür. Kendisi asosyalleşme sürecinde olan ‘izleyici’, sözlü ve yazılı kültür değerlerinin senaryo gereği birkaç dakika içerisinde elde edilip kaybedildiğini izlerken, bu değerlerle ilgili ödül-bedel ilişkisini kuramamakta, süreç ve emeğin olmadığı sanal bir dünyada kısa süreli tatminler yaşamaktadır. Bu eğlence temelli yaşam, mizah anlayışını da temelden değiştirmiştir. Sözlü kültürde mizah, bir düşündürme yöntemi, yazılı kültürde muhalefetin bir unsuru olarak kullanılmıştır. Televizyonda ise başlarda, yazılı basından transfer edilen ve esinlenilen taşlamalar, eleştirel programlar zamanla ortadan kalkmış, mizahın düşündüren yönü unutulmuş ve düşünmeye fırsat vermeyen, hızlı zaman akışı olan eylem güldürüsü, durum güldürüsü gibi program türleri ortaya çıkmıştır. Çalışma sonucunda ayrıca görsel kültürün özellikleri artık yalnızca televizyonda değil, yazılı kültür ürünlerinde de bulunduğu tespit edilmiştir. Popüler hale gelmiş kitap ve romanlarda da görselliğin çarpıttığı kavramların benzer bağlam ve içerikle işlendiği tespit edilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sözlü Kültür, Yazılı Kültür, Görsel Kültür, Toplumsal Değişim, Televizyon Dizileri
Kaynak
Journal of Communication Science Researches
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
3
Sayı
2
