Yazar "Bekmez, Meral" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • [ X ]
    Öğe
    Iş sağlığı güvenliğinde tıbbi atık yönetimi ve tıbbi atığın ortama verdiği zararlardan kaynaklı risk analizi
    (İstanbul Esenyurt Üniversitesi, 2022) Bekmez, Meral; Başlıgil, Hüseyin
    Global dünyanın gereksinimleri arasında insanoğlunun doyumsuzluğu yaşanılan dünyada sanayileşme ve kentleşmenin etkisiyle birlikte kaynaklar bilinçsizce kullanılmakta ve bu tüketim sonucu atıklar oluşmaktadır bu da dünyanın çevre sorunlarını yaşamasına neden olmaktadır. Yaşadığımız çevrede yaşam koşulları ihtiyaçlarımızın karşılanmasında eksik kalmakta ve birçok çevre kirliliğine neden olan atıklarla birlikte ortaya çıkarmaktadır. Teknolojinin, bilimin, fenin gelişmesiyle iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bir çok sorunda çevre sorunları olarak daha çıkılmaz bir hal alırken aranılan çözümler, mevcut kaynaklar yetersiz kalmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkeler kısıtlı kamu alanları , yapılan üretimlerden kaynaklı atıkların geri dönüşüm aşamaları ,çevresel maliyetler karşısında yetersiz kalmaktadır. Çevre yönetim sistemleri bu konuda yöntemler geliştirirken birçok farklı metotları da projeleri , yapılabilecek çalışmaları göz önünde bulundurmalıdır. Atık yönetimi, çevre yönetiminin başta gelen bileşenlerinden biri olmakla birlikte su ve atık su yönetimine oranla daha yeni bir çalışma alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Tıbbi atıktaki bu bazı farklılıklar yönetiminin insanoğlunun temel gereksinimleri sıralamasında alt katmanlarda yer almasıyla ilişkilidir. Özellikle 20. Yüzyıl ortalarında hızlı sanayileşmenin yarattığı yoğun kentleşme, atıkların uzaklaştırılmasına yönelik ihtiyacı gündeme getirmiştir. Başlangıçtaki kapsamı yalnızca toplama ve atma üzerine yoğunlaşan Tıbbi Atık Yönetimi günümüzde Azaltma – Geri Kazanma – İşletme – Aktarma – Taşıma – Nihai Bertaraf süreçlerini ve bu süreçler arasındaki ilişkileri bütüncül olarak ele alan ve en uygun (optimum) çözüme odaklanan bir mühendislik alanı haline gelmiştir. Nüfusun fazlalaşması toplumların refah seviyesinin yükselmesi, sanayileşme, kentleşme ve insanların bilgi düzeylerinin artması gibi paradigma değişimleri toplumu daha fazla sağlık hizmetini ihtiyaç duyma duruma getirmiştir. Görülen durum, sağlık hizmetlerinin yoğunluğunu artırmış, hastanelerde üretilen atık miktarı ve atık türlerinde önemli artışın sebebi olmuştur. Hastaneler, insanları tedavi edip yaşam kalitesini yükseltirken, bir çıktı unsuru olan tıbbi atıkların standartlara uygun yönetilememesi çevre ve toplum sağlığını olumsuz etkileme riskini doğurmaktadır. Tıbbi atıklar, sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfekte ve biyolojik açıdan tehlikeli atıklar, enfekte olmayan evsel nitelikli katı atıklar ve tehlikeli atıklar olmak üzere üç grupta toplanır. Bunlardan enfekte ve biyolojik açıdan tehlikeli atıkların patojen taşıma ihtimali yüksek; evsel nitelikli atıkların patojen taşıma ihtimali düşüktür. İşte tıbbi atıkların bu özelliklerinden dolayı çevreye ve insan sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan ya da dolaylı bir şekilde ortama verilmesi engellenmelidir. Bertaraftı ise ayrı bir dikkat gerektiren bir konudur. Diğer atıklardan farklı olan tıbbi atıklarda bu konulara gereken önemin verilmemesi sonucunda çevre sorunlarının yanında sağlık ve etik açısından sorunların da oluşması kaçınılmazdır. İş Sağlığı ve güvenliği kapsamında Tıbbi Atık yönetiminde amaç, sürdürülebilir bir çevrede ekolojik ve ekonomik dengenin sağlanması ile birey ve toplum yararını yükseltecek politika ve yasaların hayata geçirilmesidir. Bu düşünceden hareketle araştırmada İstanbul'daki bir hastaneyi örnek araştırma merkezi seçerek üretilen tıbbi atık yönetimine ilişkin yasal kaynaklar, tıbbi atık üretimi, tıbbi atıkların kurum içinde ve dışında yönetim süreçleri, tıbbi atıkların sağlık üzerindeki olası etkileri ile tıbbi atık minimizasyonu ekseninde tıbbi atık piramidinin değerlendirilmesi ve bertaraf yöntem aşamaları risk analiz yöntemleri ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada pilot hastane olarak İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Devlet Hastanesi örnek hastanede olarak belirlenmiştir. Elde edinilen bilgiler doğrultusunda bazı öneriler dile getirilmiştir. Hastanede bulunduğum süresince İş Sağılığı ve güvenliği kapsamında tıbbi atıkların toplanması, taşınması , geçici depolanması ve bertaraf edilmesi sırasında oluşabilecek tehlikelerin ve risklerin belirlenerek çalışanlar, hastalar, ziyaretçiler, alt yükleniciler ve çevre sağlığına olan etkileri açıklanmış, sağlık hizmetlerinde tıbbi atık yönetiminin riskleri iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmiş olup, belirlenen riskler üzerinde analizler yapılarak saptanmıştır. Tıbbi atıkların yönetiminde yöneticiler, tüm sağlık çalışanları, idari hizmet personelleri, alt yüklenici firma çalışanları ile tıbbi atık personellerinin karşılaşılabilecekleri riskler değerlendirilerek atık yönetimi kapsamında risk analizi yapılmıştır. Bir diğer konu ise, çalışanların maruz kalacağı iş kazası ve meslek hastalıkları ile birlikte tıbbi atıkların da geçici depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesi sürecinde çevreye olan olumsuz etkisine değinilmiştir. Atık yönetiminde görülen eksikliklerin giderilmesi, meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıklarının azaltılması, risklerin kısmen ya da tamamen ortadan kaldırılması veya kabul edilebilir seviyeye indirgenmesi tüm sağlık bileşenlerinin payı olduğu görülmüştür.